STS-126 görevine başlayan Endeavour, 02:55’de, NASA Kennedy Uzay Merkezi’nden başarıyla fırlatıldı. Mürettebat, NASA astronotu Chris Ferguson önderliğinde 7 kişiden oluşuyor: Eric Boe, Donald Pettit, Heidemarie Stefanyshyn-Piper, Steve Bowen, Shane Kimbrough ve Sandra Magnus. Boe, Bowen ve Kimbrough ilk uzay uçuşlarını yapacaklar. Görev sonunda, 17. ve 18. seferlerde uçuş mühendisi olarak görev alan Gregory Chamitoff yerini, Magnus’a bırakacak ve Endeavour ile birlikte Dünya’ya geri dönecek.
Yazar: İmir Kalkancı
Beş aydan uzun bir süredir Mars’taki görevini sürdüren NASA’nın uzay aracı Phoenix ile iletişim durmuş durumda. Önceden tahmin edildiği gibi, mevsimsel şartlar nedeniyle azalan Güneş ışığı, Mars’ın kuzey kutup bölgesinde bulunan Phoenix’in çalışması için gerekli enerjiyi karşılayamıyor.
Bugüne kadar birçok uzay aracı Ay’ın yörüngesinden geçti veya yüzeyine iniş yaptı. Bazıları için uzun süren bu yolculuk, bazıları için şaşılacak derecede hızlı oldu. Yolculuk süreleri, aracın motor yapısına ve takip edeceği yola göre değişmekte. Gelişen teknolojiyle birlikte, gelecekte, Ay’a yolculuğumuz daha kısa sürecektir ama günümüzde, Dünya’ya 380.000 km uzaklıktaki tek doğal uydumuz olan Ay’a gitmek hangi araçlarla ne kadar süre alıyor? Bu yazmında örneklerle bunları inceleyeceğiz.
1 Ağustos’taki Tam Güneş tutulmasının ardından bu kez de “Parçalı Ay Tutulması” gökyüzü tutkunlarını bekliyor. 16 Ağustos gecesi Türkiye’den de gözlenecek tutulma 21.24’te başlayacak. 3 saatten fazla sürecek olan parçalı Ay tutulması, amatör astronomlar için, fotoğraf çekmek ve güzel bir yaz gecesinde keyifli vakit geçirmek için iyi bir fırsat olacak.
1 Ağustos 2008 Cuma günü Dünya, olağanüstü doğa olayına bir kez daha tanık olacak. Ay’ın gölgesi, Dünya’nın yarısını kateden dar bir koridor şeklinde yeryüzüne düşecek. Kanada’dan başlayacak tam Güneş tutulması, Kuzey Grönland, Kuzey Kutup Bölgesi, Merkez Rusya ve Moğolistan’dan geçerek Çin’de son bulacak. Ne yazikki Türkiye’de tutulma, bu koridorun dışında kalmasından dolayı, Kuzeydoğu / Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’nın büyük bir bölümündeki gibi parçalı bir biçimde izlenebilecek.
Yenal Öğmen’nin 2005 yılındaki Amatör Astronomi Sempozyumu’nda yaptığı konuşma oldukça ilgi çekiciydi. Kıbrıs’ta matematik ve bilgisayar öğretmeni olan Öğmen, 2000 yılında ilk teleskobunu alıyor. Ardından teleskobun sürekli taşınma zorluğundan dolayı gözlemevi ihtiyacı doğuyor ve evinin arka bahçesinde ufak bir gözlemevi yaptırıyor. Sempozyumda yaptığı konuşmasında da bu gözlemevini neden yaptığını, yapım sürecini kısacası bir gözlemevinin doğuşunu anlatıyordu. O günlerden bugüne, artık astronomi alanında oldukça yol kateden Öğmen ile ufak bir söyleşi gerçekleştirdik.
Güneş üzerinde görülen leke gruplarının sayılarında, zamanla artmalar ve azalmalar olduğu gözlenir. Uzun yıllar göz önüne alındığında, aktiviteye bağlı olarak, leke gruplarının sayısı her 11 yılda bir maksimuma ulaşır ve minimuma düşer. “Güneş Leke Çevrimi” adı verilen bu periyodun minimumundayken çok az leke grubu oluşurken, çevrim maksimuma ulaşınca çok fazla leke grubu oluşur. Son zamanlarda ortaya çıkan raporlar, içinde bulunduğumuz minimumun, beklenenden daha uzun devam ettiğini öne sürüyor. Ancak NASA’da Güneş üzerinde çalışan David Hathaway’e göre Güneş lekesi sayısında süren sakinlik, çevrim için, tarihi normlara uygun görünüyor. Minimum ve Maksimum evrelerinde Güneş
Son zamanlarda gökyüzünde olağandışı parlak bir cisim farkettiniz mi? Bu cisim Jüpiter olmalı. Çünkü 9 Temmuz Çarşamba akşamı Jüpiter, Dünya’ya 2008 yılı için en yakın konumda olacak. Jüpiter’i büyük ve parlak görebilmek için güzel bir fırsat.
Phoenix, alınan ikinci toprak örneğini robotik kolunu kullanarak uzay aracının kimya laboratuvarına başarılı bir şekilde ulaştırdı. Örneğin başarılı bir şekilde laboratuvar bölümüne aktarıldığı pazar akşamı doğrulandı. (6 Temmuz, 41 Sol)
Ankara Üniversitesi Gözlemevi “Astronomi Yaz Okulu” düzenliyor. 07-11 Temmuz 2008 tarihleri arasında Ankara-Ahlatlıbel’deki Ankara Üniversitesi Gözlemevi’nde gerçekleşecek olan etkinliğe, astronomiye meraklı ve gökyüzüyle ilgilenen 12 yaş ve üzerinde herkes başvurabilecek. Kontenjanın sınırlı olması nedeniyle katılımcı sayısının 30’u aşması durumunda başvuru sırası gözönüne alınacak.