Ekim 2008

Gün Saat

05   14   Ay Yer’e en uzak (404.720 km)

06   24   Merkür Güneş’e yakın

07   12   İLK DÖRDÜN

12   19   Uranüs Ay’ın 4 derece güneyinde

14   23   DOLUNAY

17   09   Ay Yer’e en yakın (363.825 km)

21   15   SON DÖRDÜN

22   13   Merkür–Güneş açıklığı en büyük (18 derece Batı)

29   01   YENİ AY

30   04   Vesta (parlaklığı 6.7 kadir) Güneş’e en uzak

Güneş’imiz uzun süredir sakindi, bir iki leke görülmeye başlandı. Güneş olaylarını SOHO uydusundan saat saat izlenebilirsiniz.

GEZEGENLERİN İLGİNÇ GÖRÜNÜMLERİ

– 1 – 2 Ekim akşamları Hilal – Venüs yakın konumda görülecek.

– 5 – 8 akşamları İlkdördün – Jüpiter yakın konumda yer alacak.

– 9 – 14 akşamları Ay– Neptün– Uranüs teleskop eşliğinde birlikteler.

– 23 – 26 sabahları Türk bayrağı Hilali – Satürn yakın konumda yer alacak.

– 27 – 28 sabahları ince Hilal – Merkür kısa süreliğine birlikteler.

– 31 akşamı Hilal – Venüs tekrar yakın konumda görülecek.

EKİM AYINDA GEZEGENLER

Merkür, sadece Güneş doğmadan önce doğuda veya Güneş battıktan sonra batıda ufka yakın görülebilir. Güneş çevresindeki dolanımı da çok hızlıdır (yoksa Güneş’e çakılırdı), bu yüzden ay boyunca birden çok burç değiştirmekte… Gezegen Ekim boyunca Güneş’ten yeni uzaklaşacağından ayın ortasından itibaren sabahları Güneş doğmadan hemen önce çok kısa süreliğine görülecek. Merkür, doğuda ufuktan en fazla 12 derece yüksekte Başak (Virgo) takım yıldızında bulunacak. Parlaklığı da görülme süresince +1,3’den –0.9 kadire giderek parlaklaşacak. Gezegen, hilal–ilkdördün–şişkinay evrelerinde teleskop ile izlenebilirde… Güneş’e olan yakınlığından dolayı Merkür’ün görülmesi her zamanki gibi yine de kolay olmayacak. Sanal oluşturulan takvim resimde 27–29 Ekim tarihlerinde pembe renkte görünen gezegen Merkür’dür.

Venüs, ay boyunca Güneş’ten uzaklaşacak. Akşamları Güneş battıktan hemen sonra kısa süreliğine güneybatı tarafta ufuktan en fazla 10 derece kadar yüksekte sırasıyla Terazi (Libra) ve Yılancı (Ophiuchus) takım yıldızlarında görülecek. Venüs’ün parlaklığı –3.9 kadir olup gökyüzünde adeta ışıldayacak. Belki bu yüzden bu parlak gezegene akşamın bir habercisi olarak “akşam yıldızı” demişiz… Venüs teleskopla bakıldığında şişkinay evrede görülecek. Venüs, Merkür gibi ufka yakın olacağından görülmesi zor olacak. Bununla birlikte, şiddetli parlaklığı ve ufka yakınlığını yanlış anlamalara meydan vermesi olasıdır da… Takvim resimde 1–2 ve 31. günlerde görünen sarı renkte gezegen Venüs’tür.

Mars, ay boyunca Güneş’e iyice yaklaşacağından sadece ilk günler Güneş batar batmaz akşam saatlerinde çok kısa süreliğine görülebilecek. Gezegen 1.6 kadir değişmeyen parlaklıkta batı tarafta Başak takım yıldızında yer alacak. Mars ufuktan en fazla 8 derece yüksekte (özellikle ayın ilk günlerinde) görülecek. Gezegen ayrıca dolunaya yakın evre görünümünde olacak ki teleskoplu okuyuculara ilginç gelebilir. Takvim resimde 1–2 arası günlerde görünen kırmızı gezegen Mars’tır.

Jüpiter, ay boyunca Güneş’e yaklaşacak. Akşamdan geç saatlere kadar 3 saat süreliğine görülebilecek. –2.2 kadir parlaklıklı gezegen, güneyde ufuktan en fazla 25 derece yüksekte Yay (Sagittarius) takım yıldızında (yıl boyunca da aynı burçta) bulunacak. Takvim resimde 5–8 arası günlerde görünen yeşil gezegen Jüpiter’dir. Jüpiter gök atlasında belirtildi de.

Satürn, ay boyunca Güneş’ten giderek uzaklaşacak, yüksekliği artacağından görülme süresi de uzayacak. Gezegen sabahları Güneş doğuncaya kadar iki saat süreliğine doğu tarafta Aslan (Leo) takım yıldızında (yıl boyunca da aynı burçta) görülecek. Satürn ufuktan en fazla 39 derece yüksekte yer alacak. Gezegenin parlaklığı da sabit olup +1.1 kadir. Takvim resimde 23–26 arası günlerde görünen açık kahverengi gezegen Satürn’dür.

Uranüs, ay boyunca Güneş’e yaklaşacağından görülme süresi de azalacak. Gezegen akşam saatlerinden itibaren gece ve sonrası saatler kadar 8 saat süreliğine teleskop eşliğinde görülebilir. +5.7 kadir parlaklıklı sönük gezegen ufuktan en fazla 44 derece yüksekte bulunacak. Uranüs güneydoğudan güneybatıya 130 derece kadar geniş bir aralıkta Kova (Aquarius) takım yıldızında (yıl sonuna kadar da aynı burçta) yer alacak. Takvim resimde 10–14 arası günlerdeki açık mavi gezegen Uranüs’tür. Gezegen ve bulunduğu burç gök atlasında belirtildi de.

Neptün, ay boyunca Güneş’e yaklaşacağından görülme süresi azalacak şekilde akşam saatlerinden itibaren gece yarısına kadar 6 saat süreliğine teleskop eşliğinde izlenebilir. +7.9 kadir parlaklıklı oldukça sönük gezegen ufuktan en fazla 34 derece yüksekte güneydoğudan güneybatıya 90 derece kadar geniş bir aralıkta Oğlak (Capricornus) takım yıldızında (yıl sonuna kadar da aynı burçta) yer alacak. Takvim resimde 9–11 arası günlerde görünen mavi gezegen Neptün’dür. Gezegen ve bulunduğu burç gök atlasında belirtildi.

Gezegenlerin görüleceği zamanlar ve yönleri mini çizelgede verildi.