Ağustos 2008

Perse (Perseus) takım yıldızı civarından yağan Perseidler isimli göktaşı yağmuru 17 Temmuz – 24 Ağustos tarihleri arasında görülebilir. En yüksek sayıya ise 13 Ağustos’ta ulaşır. Saatte yaklaşık 100 kadar göktaşı görülebilir. Bilindiği gibi, yağmurlar dışında gece boyunca ancak 6 – 7 kadar göktaşı görülebilmekte. Perseidlerin hızları saniyede 59 kilometreye kadar ulaşır. Bu göktaşı yağmurunu izlemek isteyen okuyucular, özellikle 12 Ağustos gece yarısından itibaren sabah saatlerine kadar kuzeydoğu yönünde ve ufuktan yaklaşık 20 derece yüksekteki Perse takım yıldızı bölgesine bakabilirler. Perseidler ve diğer göktaşı yağmurları ve gözlemleri hakkında ayrıntılı bilgi için Uluslararası Göktaşı Kuruluşu’nun sitesi ziyaret edilebilir. Swift-Tuttle kuyruklu yıldızından kalanları göktaşı yağmuru olarak izlemek heyecan verici olmalı.

12 Ağustos Güneş doğmadan önce doğu ufku

GÜNEŞ’TE DURUM

Çok az lekeler görünmeye başlasa da Güneş’imiz uzun süredir hiç lekeli durumunu bu ay da sürdürüyor.

Gün Saat

01   13   YENİ AY ve Tam Güneş Tutulması

08   23   İLK DÖRDÜN

10   22   Ay’ın 0,4 derece kuzeyindeki Antares, Ay tarafından örtülecek

10   23   Ay Yer’e en uzak (405 550 km)

15   11   Neptün Güneş’e en uzak

16   22   Ay’ın 0,8 derece güneyindeki Neptün, Ay tarafından örtülecek

16   24   DOLUNAY ve parçalı Ay tutulması

19   05   Uranüs, Ay’ın 4 derece güneyinde

24   03   SON DÖRDÜN

26   07   Ay, Yer’e en yakın (368 700 km)

30   23   YENİ AY

BİR AYDA İKİ TUTULMA

1 AĞUSTOS TAM GÜNEŞ TUTULMASI

Görüleceği yerler: Kuzey Amerika’nın kuzey ve doğu kısımları, Grönland, kuzey Avrupa ve Japonya hariç Asya.

16 – 17 AĞUSTOS PARÇALI AY TUTULMASI

Görüleceği yerler: Antartika, Yeni Zellanda hariç Asya’nın güneydoğusundaki adaların tümü, kuzeydoğu kısımları hariç Asya, Avrupa, Afrika ve kuzeydoğu kısımları hariç Güney Amerika. Bu tutulma ülkemizden izlenebilirken tam Güneş tutulması maalesef görülemeyecek, sadece çok az kısmı parçalı Güneş tutulması olarak izlenecek. Bununla birlikte, her iki tutulma internet/görsel medya ortamlarından izlenmesi olasıdır.

GEZEGENLERİN İLGİNÇ GÖRÜNÜMLERİ

– 1 Ağustos’ta öğle saatinde tam Güneş tutulması sırasında Merkür – Venüs – Satürn – Mars tutulmanın karartısı altında görülebilecekler.
– 10’unda akşam saat 22’de Antares, Ay tarafından örtülecek. Görüleceği yerler: Güney Amerika’nın merkezi yerleşimleri, Afrika’nın güney uçları ve Madagaskar.
– 12 – 13 akşamları Venüs – Satürn kısa süreliğine birlikteler.
– 13’ünde akşamdan geceyarısına Şişkinay – Jüpiter yakın konumda

13 Ağustos, Saat: 23:00, Güney Ufku

– 16’sında saat 22’de Neptün, Ay tarafından örtülecek, teleskop eşliğinde görülebilir. Görüleceği yerler: Afrika’nın kuzeydoğusu, orta Avrupa, batı ve orta Asya.
– 14 – 17 arası akşamları Satürn – Merkür – Venüs kısa süreliğine birlikteler.
– 17’sinde akşam Neptün, Parçalı Ay tutulması altında teleskop eşliğinde görülebilir.
– 18 – 19 arası akşam ve sabah Şişkinay – Uranüs teleskop eşliğinde birlikteler.
– 18 – 24 arası akşamları Merkür – Venüs kısa süreliğine birlikteler.

AĞUSTOS AYINDA GEZEGENLER

Merkür, sadece Güneş doğmadan önce doğuda veya Güneş battıktan sonra batıda ufka yakın görülebilir. Gezegen ay boyunca Güneş’ten gittikçe uzak konumda bulunacak. Merkür, bu ay son iki hafta boyunca akşamları Güneş battıktan hemen sonra çok kısa süreliğine batıda ufuktan en fazla 8 derece yüksekte sırasıyla Aslan (Leo) ve Başak (Virgo) takım yıldızlarında görülecek. Merkür’ün parlaklığı görülme süresince –0.5’den sıfır kadire giderek sönükleşecek. Gezegen, sondördüne yakın evrede teleskop ile izlenebilirde. Merkür’ün görülmesi her zamanki gibi yine de kolay olmayacak.

Venüs, bu ay da Merkür gibi davranacak; gezegen ay boyunca Güneş’ten gittikçe uzaklaşacak. Akşamları Güneş battıktan hemen sonra çok kısa süreliğine batıda ufuktan en fazla 9 derece kadar yüksekte sırasıyla Aslan ve Başak takım yıldızlarında görülecek. Venüs’ün parlaklığı –3.8 kadir olup gökyüzünde adeta ışıldayacak. Belki bu yüzden bu parlak gezegene akşamın bir habercisi olarak “akşam yıldızı” demişiz. Venüs teleskopla bakıldığında dolunaya yakın evrede görülecek. Venüs, Merkür gibi ufka yakın olacağından görülmesi zor olacak. Bununla birlikte, şiddetli parlaklığı ve ufka yakınlığını yanlış anlamalara meydan vermesi olasıdır da.

Mars, ay boyunca Güneş’e yaklaşacağından görülme süresi azalacak şekilde akşam saatlerinde kısa süreliğine görülebilecek. Gezegen 1.7 kadir değişmeyen parlaklıkta batı tarafta Aslan ve Başak takım yıldızlarında yer alacak. Mars ufuktan en fazla 19 derece yüksekte (özellikle ayın ilk günlerinde) görülecek. Gezegen ayrıca dolunaya yakın evre görünümünde olacak ki teleskoplu okuyuculara ilginç gelebilir.

Jüpiter, ay boyunca Güneş’e yaklaşacak. Akşamdan geceyarısı sonrasına kadar 5.5 saat süreliğine görülebilecek. –2.6 kadir parlaklıklı gezegen, ufuktan en fazla 26 derece yüksekte Yay (Sagittarius) takım yıldızında (yıl boyunca da aynı burçta) bulunacak.

Satürn, ay boyunca Güneş’e giderek yaklaşacağından görülme süresi de kısalacak. Gezegen Güneş battıktan sonra kısa süreliğine batıda Aslan takım yıldızında (yıl boyunca da aynı burçta) görülecek. Satürn ufuktan en fazla 15 derece yüksekte yer alacak. Gezegenin parlaklığı da sabit olup +0.8 kadir.

Uranüs, ay boyunca Güneş’ten uzaklaşacağından görülme süresi de uzayacak. Gezegen akşam saatlerinden itibaren gece ve sabah Güneş doğuncaya kadar 8.5 saat süreliğine teleskop eşliğ
inde görülebilir. +5.7 kadir parlaklıklı sönük gezegen ufuktan en fazla 45 derece yüksekte bulunacak. Uranüs doğudan güneybatıya 125 derece kadar geniş bir aralıkta Kova (Aquarius) takım yıldızında (yıl sonuna kadar da aynı burçta) yer alacak.

Neptün, ay boyunca Güneş’e yaklaşacağından görülme süresi azalacak şekilde akşam saatlerinden itibaren gece ve sabah Güneş doğuncaya kadar 8 saat süreliğine teleskop eşliğinde izlenebilir. +7.8 kadir parlaklıklı oldukça sönük gezegen ufuktan en fazla 35 derece yüksekte güneydoğudan güneybatıya 115 derece kadar geniş bir aralıkta Oğlak (Capricornus) takım yıldızında (yıl sonuna kadar da aynı burçta) yer alacak.

Gezegenlerin görüleceği zamanlar bu sayfada mini çizelgede verildi.

AY TAKVİMİ