Bildiğiniz üzere Phoenix Mars yüzeyine 26 Mayıs’ta indi ve indiği günden itibaren 90 günlük görev süresini en iyi şekilde değerlendirmek için bir çok çalışmalarda bulunuyor. Görevin ilk safhası olan karekterizasyon evresi, yani üzerindeki aletlerin kontrolleri ve kalibrasyonları tamamlanıp iniş alanının özellikleri belirlendi; görevin asıl evresine, yani bilim evresine geçildi. Bu evrede öncelikli olarak Phoenix’in robot kolunun erişebildiği alanda deneme kazıları yapılarak incelemelerde bulunuldu. Bu kazılarda ilk günlerde aracın altında görülen parlak yüzeye tekrar rastlanılması görev yetkililerine göre doğru yolda olunduğuna dair bir işaretti. Bu yüzeyle ilgili şu anda kesin bir ifade kullanılmıyor ama çok yakında açığa çıkacağa benziyor.
Görevin 22. gününde (Dünya gününe göre 17 Haziran) bilimsel araştırmalar olarak ayrılmış “National Park” (Ulusal Park) adını verdikleri bölgedeki “Wonderland” (Harikalar Diyarı) hendeğinden ilk toprak örnekleri alındı. Bu bölgenin önemi, yayınlanan fotoğraflarda açık bir şekilde belli olan yüzeydeki poligon şeklindeki bölümlerden birinin merkezine yakın olması. Bunun öncesindeki deneme amaçlı kazılar bu alanın biraz uzağında “Dodo-Goldilocks” adı verilen bölgede gerçekleştirilmişti.
Dodo-Goldilocks adı verilen bölgede yapılan kazıların ardından alınan görüntüde yüzeyin biraz altında parlak bir yapının olduğu gözleniyor. Yetkililer bunun umut edildiği gibi buz ya da tuz olabileceiğini belirtiyorlar.
22. günde Phoenix bahsettiğimiz alanda “White Snow”(Beyaz Kar) adlı bir kazı bölgesi oluşturdu. Buradan alınan örnekler incelenerek poligonun merkezindeki kazı çalışmalarında toprak örtüsünün ne kadar altına inilmesi gerektiğine dair bilgiler alınacak. Bu çalışmadan aktarılan görüntüde “Dodo-Goldilocks” alanındaki görüntüdeki parlak maddeye rastlanmadığı görülüyor. Bu ise şaşırtıcı değil, çünkü kazı yapılan bölgelerin poligonal yüzey şekilleri itibariyle farklı olduğu göz önüne alındığında bahsedilen parlak yüzeyin derinliği farklı olabilir. Bu alandan alınacak örneklerle daha detaylı bilgiler elde edilecek.
Phoenix’in incelemeye başladığı yeni alan “Snow White”(Beyaz Kar)
Bunun yanında geçen günlerde alınan ilk toprak örnekleri Phoenix üzerindeki TEGA (Thermal and Evolved-Gas Analyzer) deney aletine başarıyla aktarılmış ve farklı üç sıcaklığa ısıtma süreci başlatılmıştı. Alınan örnek 18. Ve 20. Mars gününde sırasıyla 35 ve 175 dereceye, 22. Günde ise 1000 dereceye kadar ısıtıldı. Sonuçlar hakkında bilgilendirme önümüzdeki hafta içerisinde yapılacak. TEGA toprağı farklı sıcaklıklara kadar ısıtıp buharlaşan maddeleri gözleyerek örneğin yapısı hakkında bilgi sahibi olmayı ve suyun olası izine rastlamayı hedefliyor.
Son olarak dün yapılan basın konferansında 22. gün gelişen bir sorundan bahsedildi. Phoenix üzerinde günde ortalama bir ya da üç defa oluşturulan günlük genel verilerde büyük bir artış olduğu (45.000 kadar) ve bu verilerin kendilerine yüksek öncelik tanımlayarak aracın kalıcı belleğini (flash) işgal ettikleri belirtildi. Bu sorun nedeniyle daha az önceliğe düşen bazı verilerin kaybolması söz konusu. Kalıcı Bellek’in gereksiz verilerle dolduğundan bir sonraki açılışta aracın başlatma süreci uzayabilir, bu da beklenmeyen sonuçlara neden olabilir. Görev sorumluları problemi aşmak için uğraşıyorlar ve açıklamaya göre 24. Mars gününe kadar herhangi bir bilimsel çalışma yapılmayacak. Problemin hayati olmadığını, Phoenix’in halen kontrol altında olduğu eklendi.
Son gelişmelerin paylaşıldığı basın konferansına buradan ulaşabilirsiniz. (İngilizce)
Kaynaklar