Pekin’de düzenlenen 2008 Engelliler Olimpiyat Oyunları’nda, uzay teknolojisi kullanılarak geliştirilen protez bir bacakla yarışan Alman atlet Wojtek Czyz, 6.5 m lik atlayışıyla dünya rekoru kırdı.
Wojtek Czyz, Pekin Engelli Olimpiyatları’nda uzun atlama dalında 6.5 metrelik derecesiyle dünya rekorunu kırmış oldu.
Czyz, Avrupa Uzay Ajansı’nın Teknoloji Transferi programından yararlanan MST Uzay ve Havacılık Şirketi ile 2004 yılında, o zaman kullandığı protezini geliştirmek üzere çalışmaya başlamış. Bu tarihten 3 yıl önce bir kazada sol bacağını kaybeden atlet, artık uzun atlama ve koşuda protez bacağıyla yarışmalara katılıyor.
Atletin protezinde kullanılan malzeme, Uluslararası Uzay İstasyonu’na takılacak Alfa Manyetik Spektrometresi’nde kullanılan malzeme ile aynı yapıya sahip. AMS olarak adlandırılan bu cihazın, karşı maddeyi ve kayıp maddeyi araştırmak üzere Uluslararası Uzay İstasyonu’na 2010’da yerleştirilmesi planlanıyor.
Alman atlet protez bacağını denerken.
Uzay araştırmalarında kullanılan malzemeler, müthiş derecede dayanıklı olurken aynı zamanda piyasadaki mevcut malzemelerden daha hafif olabilmekte. Dayanıklılık ve hafifliğin ise, engelli atletler için ne denli öneme sahip olduğunu anlatmaya gerek yok herhalde. Wojtek Czyz’in bir önceki protezi; atlet, kapasitesini sonuna kadar zorladığı zaman kırılma eğilimi gösteriyordu. Alman atlet, artık yeni proteziyle kapasitesini sonuna kadar zorlayabiliyor.
Şirket yetkilisi, hafif ve son derece dayanıklı uzay malzemelerinin engelli atletler için yeni protezlerin geliştirilmesinde kullanımının ne kadar doğru bir karar olduğunu Atina ve Pekin olimpiyatlarında anladıklarını belirtti ve ekledi: “ Bundan sonraki hedefimiz, bu süreçte kazandığımız deneyimlerimizi, diğer engelli insanlar için benzer ürünler tasarlamada kullanmak olacaktır.”
Fotoğrafta Wojtek Czyz, uzay teknolojisi kullanılarak geliştirilmiş protez bacağı ile birlikte görülüyor. Protez dört kısımdan oluşuyor: Birincisi, protezin bacağa tutunmasını sağlayan mil; ikincisi yapay diz; üçüncüsü diz eklemini taklit eden bir parça (resimdeki L şeklindeki kısım) ve dördüncü kısım ise karbon fiberden yapılmış bir yaydır. Bu yay, bacağın alt kısmının ve ayağın görevlerini yerini getirmek üzere tasarlanmıştır.
2004’te Atina’da yapılan bir önceki Engelli Olimpiyatları’nda da yine uzay teknolojisiyle geliştirilmiş protez bir bacak kullanan Czyz, 100 ve 200 metrede ve de uzun atlamada altın madalya kazanmıştı.